उद्योजक होण्यासाठी मोठे धोके पत्करणे गरजेचे आहे का?

   मी डॉ. अजय दरेकर, गेली २० वर्षे व्हर्सटाईल एड्युकेअर सिस्टिम च्या माध्यमातून युवक सक्षमीकरण क्षेत्रात कार्यरत आहे. तरुणांना व्यावसायिकतेवर मार्गदर्शन करताना एक प्रश्न अनेकदा ऐकतो, तो म्हणजे – “उद्योजक होण्यासाठी मला मोठे धोके पत्करणे गरजेचे आहे का?” असा प्रश्न मनात असलेल्या प्रत्येक तरुण व्यावसायिकांसाठी हा ब्लॉग आहे, म्हणून तो शेवटपर्यंत वाचा,

उद्योजकता आणि धोका समजून घेणे

उद्योजकतेच्या जगात, यश मिळवण्यासाठी “धोका पत्करणे” महत्त्वाचे मानले जाते. अनेकांना वाटते की व्यवसाय सुरू करणे म्हणजे एका कल्पनेवर सगळे काही लावणे किंवा मोठे निर्णय घेणे ज्यामुळे यश मिळू शकते किंवा नुकसान होऊ शकते. पण, उद्योजकतेचा मार्ग खरोखरच असा आहे का?

“सर्वकाही किंवा काहीच नाही” हा गैरसमज

धोका पत्करणे उद्योजकतेचा भाग असले तरी, याचा अर्थ नेहमीच सगळे काही धोक्यात टाकणे असा नसतो. यशस्वी उद्योजक हे बहुतेकदा व्यूहात्मक धोके पत्करणारे असतात, जे निर्णय घेण्यापूर्वी संभाव्य फायद्यांचे आणि तोट्यांचे मूल्यांकन करतात. बहुतेकजण आंधळे जोखमी घेणारे नसतात, तर ते विचारपूर्वक योजनाबद्ध पद्धतीने निर्णय घेतात.

अभ्यास करून घेतलेले धोके आणि असावधान जोखीम यात फरक आहे

उद्योजकतेकडे पाहणाऱ्या तरुणांनी अभ्यासपूर्ण धोके आणि असावधान जोखीम यातील फरक समजून घेतला पाहिजे. अभ्यासपूर्ण धोके हे विचारपूर्वक घेतलेले निर्णय असतात, जिथे आपण यश मिळण्याच्या शक्यतेचे मूल्यांकन केलेले असते. उदाहरणार्थ, उत्पादनाची संपूर्ण लाँच करण्याऐवजी लहान प्रमाणात बाजारपेठेची चाचणी करणे, हे आर्थिक जोखमीला कमी करण्याचा एक मार्ग आहे. तर असावधान जोखीम म्हणजे तयारीशिवाय किंवा नियोजनाविना धोका पत्करणे.

लहान चुका आणि त्यातून शिकण्याचे महत्त्व

उद्योजकतेमध्ये एक गोष्ट म्हणजे सहनशीलता निर्माण करणे. छोटे-छोटे जोखीमे घेतल्याने आपण मोठे नुकसान टाळून महत्त्वपूर्ण धडे घेऊ शकतो. उदाहरणार्थ, नवीन विपणन युक्तीची चाचणी करणे, हे त्वरित यश मिळवून देणार नाही, परंतु भविष्यातील वाढीसाठी मूल्यवान माहिती मिळवून देते.

उद्योजक म्हणून जोखमीचे व्यवस्थापन करण्यासाठी काही प्रभावी पावले

लहान प्रमाणात सुरुवात करून बाजारपेठ तपासा: सुरुवातीला मोठी गुंतवणूक करण्याऐवजी, आपले उत्पादन किंवा सेवा लहान स्तरावर तपासा.

बॅकअप योजना ठेवा: जर आपली मूळ योजना काम करत नसेल तर पर्याय असणे फायद्याचे ठरते.

सर्मपक नेटवर्क तयार करा: इतर उद्योजक आणि मार्गदर्शकांसोबत नेटवर्किंग केल्यास आवश्यक तेव्हा सहाय्य मिळू शकते.

आर्थिक व्यवस्थापनावर लक्ष केंद्रित करा: योग्य अर्थसंकल्प आणि आर्थिक नियोजन जोखमीचे व्यवस्थापन करण्यात मदत करतात.

निष्कर्ष

उद्योजकतेमध्ये मोठ्या जोखमी घेण्यापेक्षा हुशारीने जोखीम पत्करणे महत्त्वाचे आहे. उद्योजक बनण्याचा अर्थ आपल्या आरामदायी क्षेत्राबाहेर पाऊल टाकणे असले तरी, त्याच वेळी नियोजन करणे, चुकांमधून शिकणे, आणि अनावश्यक जोखीम टाळण्याचे मार्ग शोधणे हेदेखील आवश्यक आहे.

युथ एम्पॉवरमेंट प्रोग्राम (YEP) मध्ये, आम्ही तरुणांना उद्योजकतेचे सशक्त मार्गदर्शन देण्यास कटिबद्ध आहोत. आमच्या समुदायात सामील व्हा, जिथे आपण सुरक्षित आणि शाश्वत उद्योजकतेचा प्रवास सुरू करू शकता. आमच्या वेबसाईटला भेट द्या आणि आजच्या तरुणांसाठी महत्त्वपूर्ण विषयांवरील इतर प्रेरणादायी लेख वाचा.