पालकहो, “तुमच्या मुलाचे आरोग्य आणि आहाराचे पालनपोषण: शाळा आणि महाविद्यालयात जाणाऱ्या मुलांच्या पालकांसाठी मार्गदर्शन”

                                  पालक म्हणून, आपल्या मुलांचे शारीरिक व मानसिक सशक्तीकरण सुनिश्चित करणे ही आपली प्राथमिक जबाबदारी आहे. त्यांच्याआरोग्याचा आणि आहाराचा विचार केल्यास, शालेय आणि महाविद्यालयीन वर्ष हे वाढ आणि विकासाची महत्त्वपूर्ण वर्षे असतात. या ब्लॉग पोस्टमध्ये, आम्हीपालकांना त्यांच्या मुलांच्या आरोग्याचे संगोपन करण्यासाठी आणि या सुरुवातीच्या काळात संतुलित आहार राखण्यात मदत करण्यासाठी अतिशय उपयोगीमाहिती देऊ. 

                               मी डॉ. अजय दरेकर गेले २० वर्ष Youth Empowerment ह्या क्षेत्रात कार्य करीत आहे व त्यायोगाने तरुण व्यावसायिक घडवण्यासाठी Versatile Youth Empowerment (YEP)  हा कार्यक्रम राबवित आहे, जर तुम्ही पालक  किंवा शिक्षकअसाल तर आमचा “असे व्हाल आदर्श “पालक” “शिक्षक” हा गुप जॉईन करू  शकता. 

१. पौष्टिक आहाराला प्राधान्य द्या:

          तुमच्या मुलाच्या एकूण आरोग्यासाठी आणि शैक्षणिक कामगिरीसाठी संतुलित आहार महत्त्वाचा आहे. त्यांना फळे, भाज्या, संपूर्ण धान्य, प्रथिने आणिस्निग्ध पदार्थ यांसारखे विविध पौष्टिक पदार्थ मिळत असल्याची खात्री करा. जेव्हा शक्य असेल तेव्हा घरी शिजवलेले जेवण तयार करा, कारण ते घटक वाढआणि वृद्धीवर कार्य करतात. बाहेर किंवा शाळा/कॉलेज कॅफेटेरियामध्ये जेवताना तुमच्या मुलाला विचारपूर्वक निवड करण्यास प्रोत्साहित करा. यासाठी योग्यआहार म्हणजे नक्की काय याची चर्चा करणे सर्वात महत्वाचे. कितीही काही केले तरी पौष्टिक आहाराची सुरुवात घरापासूनच करा. 

२. दैनंदिन व साप्ताहिक जेवणाचे नियोजन करा:

           शालेय आणि महाविद्यालयात असताना  दुपारच्या जेवणात अनेकदा पौष्टिक मूल्यांची कमतरता असते, त्यामुळे तुमच्या मुलासाठी सकस लंच पॅककरणे त्यांना पौष्टिक जेवण मिळेल याची खात्री करण्याचा उत्तम मार्ग आहे. त्यांना ह्या नियोजन आणि जेवण तयार करण्याच्या प्रक्रियेत सामील करा, मुलांनापौष्टिक आहारासाठी वेगवेगळे पर्याय द्या. प्रथिने, संपूर्ण धान्य, फळे आणि भाज्या यांचे मिश्रण समाविष्ट करा. साखरयुक्त पेयांऐवजी पाणी किंवा फळांचा रसनिवडा.

३. नियमित शारीरिक व्यायामाला प्रोत्साहन द्या:

          तुमच्या मुलाच्या शारीरिक आणि मानसिक आरोग्यासाठी नियमित व्यायाम महत्त्वाचा आहे. क्रीडा संघात सामील होणे, नृत्य किंवा मार्शल आर्ट्सचे वर्गघेणे किंवा फक्त फिरायला जाणे किंवा सायकल चालवणे असो, त्यांना आनंद वाटत असलेल्या खेळांमध्ये सहभागी होण्यासाठी त्यांना प्रोत्साहित करा. टीव्हीआणि मोबाईल स्क्रीन वेळ कमी करा आणि शक्य असेल तेव्हा मैदानी खेळाला प्रोत्साहन द्या. स्वतः सक्रिय राहून एक सकारात्मक उदाहरण ठेवल्यास  तुमच्यामुलास शारीरिक तंदुरुस्तीला प्राधान्य देण्यासाठी प्रेरणा आणि उत्साह मिळू शकतो.

४. पौष्टिक न्याहारीला प्रोत्साहन द्या:

         मुलाच्या दैनंदिन पोषणामध्ये न्याहारी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. प्रक्रिया केलेल्या आणि साखरयुक्त पर्यायांऐवजी पौष्टिक-समृद्ध स्नॅक्स निवडा. विविध प्रकारची ताजी फळे, कापलेल्या भाज्या, दही, आणि घरगुती सलाड सहज उपलब्ध ठेवा. तुमच्या मुलाला हेल्दी स्नॅक्स तयार करण्यात सहभागी करूनघ्या, तो एक मजेदार आणि शैक्षणिक अनुभव बनवा. त्यांना अन्नाचे वेगवेगळे प्रकार आणि पौष्टिक पर्याय निवडण्याचे महत्त्व शिकवा.

५. हायड्रेशन आणि पाण्याचे सेवन:

          पुरेश्या शारीरिक आणि बौद्धिक क्रियांसाठी हायड्रेटेड राहणे महत्वाचे आहे. तुमच्या मुलाला दिवसभर पुरेशा प्रमाणात पाणी पिण्यास प्रोत्साहित करा. पुन्हा वापरता येण्याजोग्या पाण्याची बाटली द्या जी ते शाळा किंवा महाविद्यालयात घेऊन जाऊ शकतात. सोडा आणि स्पोर्ट्स शीतपेये यांसारख्या साखरयुक्तपेयांचा वापर मर्यादित करा, कारण ते जास्त कॅलरी देतात आणि त्यांच्या आरोग्यावर नकारात्मक परिणाम करू शकतात. सुट्टीच्या दिवशी किंवा मुले घरीअसताना वॉटर बेल चा उपयोग करा त्याने त्यांना हळूहळू स्वतःहून पाणी पिण्याची सवय लागेल.

६. झोप आणि विश्रांती:

          तुमच्या मुलाच्या सुदृध आरोग्यासाठी आणि शैक्षणिक कामगिरीसाठी पुरेशी झोप आणि विश्रांती आवश्यक आहे. झोपण्याच्या वेळेची सातत्यपूर्णदिनचर्या तयार करा आणि त्यांना त्यांच्या वयानुसार आवश्यक तेवढी झोप मिळेल याची खात्री करा. रात्री उशिरापर्यंत इलेक्ट्रॉनिक उपकरणांचा वापर टाळा, कारण यामुळे शांत झोप लागण्यात व्यत्यय येऊ शकतो. विश्रांती, छंद यासाठी वेळ देणारी संतुलित जीवनशैली निर्माण करा.

७. सहज संभाषण आणि शिक्षण:

          आरोग्य आणि पौष्टिकतेच्या महत्त्वाबद्दल तुमच्या मुलाशी मुक्त संवाद ठेवा. त्यांना निरोगी निवडी करण्याचे फायदे आणि त्यांच्या आरोग्यावरदीर्घकालीन प्रभावाविषयी शिक्षित करा. त्यांना किराणामाल खरेदी, जेवणाचे नियोजन आणि स्वयंपाक यामध्ये सामील करा, त्यांच्यात स्वतःच्याआरोग्याबाबत जबाबदारीची भावना निर्माण करा. त्यांना खाद्यपदार्थांची लेबले वाचायला शिकवा आणि पॅकेज केलेले खाद्यपदार्थ निवडताना माहितीपूर्णनिवडी करा.

निष्कर्ष:

                   तुमच्या मुलाचे आरोग्य सांभाळणे आणि त्यांच्या शालेय आणि महाविद्यालयीन काळात संतुलित आहाराला प्रोत्साहन देणे ही एक अतिशयमहत्वाची बाब आहे.  जी त्यांना त्यांच्या आयुष्यभर उपयोगी ठरेल. पौष्टिक आहाराला प्राधान्य देऊन, नियमित जेवणाचे नियोजन  करून, शारीरिक हालचालींनाप्रोत्साहन देऊन, सकस न्याहारीला प्रोत्साहन देऊन, हायड्रेशनवर भर देऊन, पुरेशी झोप सुनिश्चित करून आणि मुक्त संवादाला प्रोत्साहन देऊन, तुम्ही त्यांच्यायशश्वी व आरोग्यदायी भविष्याचा पाय मजबूत करू शकता. लक्षात ठेवा, बालपणात स्थापित केलेल्या निरोगी सवयींमध्ये आयुष्यभर चांगले आरोग्य निर्माणकरण्याची क्षमता असते